Od 1 stycznia 2019 osoby prowadzące małą firmę i uzyskujące niskie przychody mogą skorzystać z tzw. “małego ZUS-u” czyli nowej ulgi w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne. Jak ją obliczyć?
To zupełnie nowe rozwiązanie, którego nie należy mylić z preferencyjnymi składkami za ubezpieczenie społeczne, które można płacić przez 24 miesiące od momentu rozpoczęcia działalności gospodarczej.
Jak obliczyć tzw. “mały ZUS”, kto jest uprawniony do skorzystania z tej ulgi?
Do skorzystania z tej ulgi czyli obniżenia wysokości składek społecznych proporcjonalnie do przychodu są uprawnieni przedsiębiorcy prowadzący jednoosobową działalność gospodarczą, których przychody za 2018 rok nie przekraczają trzydziestotrzyletni minimalnego wynagrodzenia (w 2018 roku jest to 63 tysięcy złotych). Ulga dotyczy tylko składki społecznej (emerytalnej, rentowej, wypadkowej i chorobowej), nie obejmuje składki zdrowotnej, którą należy zapłacić w takim samym wymiarze jak inni przedsiębiorcy.
Jeśli w trakcie roku podatkowego były przerwy w prowadzeniu działalności (zawieszona lub założona w trakcie roku) przy obliczaniu progu przychodu należy zastosować proporcję.
“Mały ZUS” – jak obliczyć?
Aby obliczyć proporcję należy podzielić trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia w poprzednim roku przez liczbę dni kalendarzowych w poprzednim roku i pomnożyć przez liczbę dni, w których prowadzona była działalność. Wynik równy lub wyższy 0,5 grosza zaokrągla w górę, niższy niż 0,5 grosza – w dół.
Następnie należy przychód z działalności gospodarczej porównać do ustalonego limitu. Jeśli osiągnięty przychód nie przekracza tego limitu, to można skorzystać z „małego ZUS”.
Co ważne z “małego ZUS” mogą skorzystać wszyscy przedsiębiorcy, którzy prowadzili firmę jednoosobową przez co najmniej 60 dni w poprzednim roku kalendarzowym o wskazanym progu przychodów, także wspólnicy spółki cywilnej, z wyjątkiem tych którzy nie spełniają warunków do opłacania preferencyjnych sk0ładek na ubezpieczenia społeczne (od podstawy wynoszącej 30 % minimalnego wynagrodzenia, rozliczają się na karcie podatkowej i nie korzystają ze zwolnienia z VAT.
Z “małego ZUS” nie mogą już skorzystać przedsiębiorcy, którzy wykorzystali 36-miesięczny limit (w ciągu 60 miesięcy prowadzenia działalności gospodarczej) korzystania z „małego ZUS” oraz wykonują działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, dla którego przed dniem jej rozpoczęcia wykonywali (w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym czynności wchodzące w zakres działalności.
Jakie jeszcze aspekty wykluczają z przywileju płacenia “małego ZUS”?
Nie mogą skorzystać z ulgi przedsiębiorcy, którzy w poprzednim roku prowadzili także inną pozarolniczą działalność jako twórca, artysty, osoby wykonująca wolny zawód, wspólnicy spółki jawnej, komandytowej, partnerskiej albo jednoosobowej spółki z o.o. oraz przedsiębiorcy prowadzący publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół.
Ulga ta nie jest skierowana do osób rozpoczynających działalność, dla takich osób wprowadzono ulgi na start, preferencyjne składki ZUS.
“Mały ZUS” – jak obliczyć?
1. Należy ustalić przeciętny miesięczny przychód za ubiegły rok czyli podzielić roczny przychód z działalności gospodarczej w poprzednim roku przez liczbę dni kalendarzowych prowadzenia działalności w poprzednim roku, a następnie pomnożyć przez 30.
Uzyskany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
2. Obliczyć najniższą podstawę do wyliczenia składek czyli pomnożyć przeciętny miesięczny przychód (wynik kroku 1) przez specjalny współczynnik (zostanie on ogłaszany każdego roku w „Monitorze Polskim”).
Uzyskany wynik należy zaokrąglić do pełnych groszy w górę, jeśli końcówka jest równa lub wyższa niż 0,5 grosza, lub w dół, jeśli jest niższa.
3. Minimalna i maksymalna wysokość najniższej podstawy wymiaru składek przy „małym ZUS” – należy wyliczoną najniższą podstawę wymiaru składek, sprawdzić czy mieści się ona w minimalnych i maksymalnych progach. Podstawa nie może przekroczyć 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (tyle, ile wynosi podstawa dla obecnych przedsiębiorców na „pełnym ZUS”) oraz nie może być niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia obowiązującego w styczniu danego roku (tyle, ile wynosi najniższa podstawa dla preferencyjnych składek na ubezpieczenia społeczne).
4. Wskazać w deklaracji podstawę do wyliczania składek – w poszczególnych miesiącach należy zadeklarować jako podstawę wymiaru składek kwotę wyższą, niż najniższa podstawa wymiaru składek.
5. Ostatni krok to obliczyć składki na ubezpieczenie społeczne :
- składka emerytalna wynosi 19,52% podstawy
- składka rentowa wynosi 8,00% podstawy
- składka chorobowa dobrowolna wynosi 2,45% podstawy
- składka wypadkowa wynosi 1,67% podstawy
„Mały ZUS” to ulga, która jak inne przywileje jest dobrowolna. Można opłacać wyższe składki i w przypadku choroby, wypadku przy pracy czy przyszłych świadczeń emerytalnych otrzymywać więcej pieniędzy, można zrezygnować z „małego ZUS” oraz pozostałe miesiące do końca roku, płacić składki na ubezpieczenia społeczne według standardowych zasad (tzw. pełny ZUS).
Podstawa prawna art. 18c ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych